134278

رییس سازمان زمین شناسی: خبر داشتیم که تهران می لرزد

دنیای معدن - راضیه لک، رییس سازمان زمین شناسی گفت: زمان دقیق وقوع زلزله معلوم نبود، به همین خاطر اطلاع رسانی نکردیم اما آماده بودیم.

صبا نمایشی- لک در پاسخ به این پرسش که در خصوص مسائل مربوط به زلزله توقع بر آن است که تحلیل های این سازمان حجت باشد اما عملا این سازمان در حاشیه است، چرا؟ اظهار داشت: در خصوص زمین لرزه، گزارش رخدادزمین لرزه بر عهده مرکز لرزه نگاری موسسه ژئوفیزیک است اما مطالعه گسل ها و خطر ناشی از آن که از نوع اقدامات پیشگیرانه است برعهده سازمان زمین شناسی است. این سازمان مطالعات گسترده ای در دهه های گذشته در این زمینه انجام داده و برنامه های مطالعاتی بیشتری در دست انجام دارد.

وی افزود: جمعیت شهرها در دهه های اخیر چندین برابر شده و با وجود اطلاع همگان از وجود گسل های فعال، بخش قابل توجهی از ساختمان ها بر روی یا در حریم گسیختگی گسل ها و گاه بدون رعایت اصول ساخت و ساز ایمن بنا شده اند. البته این موضوع بی ارتباط با حافظه کوتاه مدت انسان ها نیست که به سرعت رویداد زمین لرزه های ویرانگر گذشته را به فراموشی می سپارند و از این رو راهکارهای کوتاه مدت نسبت به راهکارهای کاهش مخاطرات که از نوع دراز مدت هستند، دراولویت قرار می گیرند.

رییس سازمان زمین شناسی عنوان کرد: مطالعات زمین شناسی که افزون بر زمین لرزه، خطر کمبود منابع آب، خشک شدن دریاچه ها، تغییرات اقلیم، فرونشست زمین، زمین لغزش ها، ریز گردها و مسائل زیست محیطی را نیز شامل می شود، از نوع درازمدت هستند و از این رو در برنامه های کوتاه مدت توسعه ای و زود بازده نمی گنجند. عواقب نبود توجه به راهکار های دراز مدت، زمانی آشکار می شود که برگشت پذیری آن نا ممکن یا به زمان و هزینه ای به مراتب سنگین تر نیاز دارد که به عنوان نمونه می توان به خسارات زمین لرزه های ویرانگر طبس، رودبار، قاین، بم، زرند و اخیرا سرپل ذهاب کرمانشاه و هجدک کرمان اشاره کرد.

لک در پاسخ به این پرسش که گفته می شود که سازمان زمین شناسی زلزله اخیر تهران را پیش بینی کرده بود و صبح آن روز با رییس ستاد بحران کشور جلسه داشت. چرا این زلزله اطلاع رسانی نشد؟ آیا بهتر نبود سازمان زمین شناسی همان روز هشدارهای لازم را می داد؟ گفت: صبح روز قبل از وقوع رخداد زمین لرزه ملارد، دستگاه های اجرایی مرتبط، جلسه ای با آقای نجار، رییس سازمان مدیریت بحران کشور برگزار کردند. در این جلسه نماینده موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران از تعداد زیاد داده های لرزه ای ثبت شده در دو ماه گذشته در منطقه مشکین شهر سخن گفتند که شاید می توانست پیش نشانگری برای وقوع زلزله باشد اما از دید کمیته تخصصی چون زمان و بزرگای آن قابل پیش بینی نبود و شاید دلیلی بر وقوع یک زلزله نمی توانست باشد، لذا قابل اطلاع رسانی نبود. بنابراین چون زمان دقیق وقوع زلزله معلوم نبود اطلاع رسانی نکردیم اما کاملا آماده بودیم.

وی تصریح کرد: واقعیت این است که کشور ما در منطقه لرزه خیزی از جهان قرار دارد و از این رو تشکیل جلسات مدیریت بحران با حضور کار شناسان مرتبط، و بررسی وضعیت لرزه خیزی کشور امری لازم و طبیعی است. اما همان گونه که بارها اعلام شده است، در حال حاضر زمین لرزه نه تنها در ایران بلکه در هیچ کجای دنیا، با فناوری های موجود قابل پیش بینی نیست از این رو سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز هیچگاه ادعای پیش بینی زمین لرزه را نکرده است. اصولا پیش بینی رویداد زمین لرزه تعریف علمی مشخصی دارد و لازمه آن تعیین بزرگا، زمان و مکان با احتمال رویداد بالا است، که فعلا امکان پذیر نیست.

رییس سازمان زمین شناسی همچنین در پاسخ به این پرسش که پس از زلزله تهران شایعات گسترده ای درباره وقوع زلزله های دیگر شنیده شد. سازمان اطلاعیه داد که این زلزله خطری برای گسل های دیگر ندارد؟ تا چه اندازه می توان امیدوار بود که خطر زلزله دیگری از سر تهران برداشته شده است؟ متذکر شد: هر گسل رفتار و ساختارخاص خود را دارد به این مفهوم که توان لرزه زایی و ارتباط آن با سایر گسل ها مشخص است. حال اگر بخشی از گسله به جنبش درآید و زمین لرزه ای ایجاد شود امکان جنبش بخش های دیگر همان گسل یا سایر گسل های مرتبط با آن وجود دارد.

لک عنوان کرد: به باور متخصصین لرزه زمین ساخت سازمان زمین شناسی و پژوهشکده علوم زمین، زمین لرزه جنوب کرج که در تهران نیز موجب نگرانی شد، بر روی هیچ کدام از گسل های شناخته شده اصلی در محدوده تهران روی نداد و از این رو تاثیری بر جنبش احتمالی این گسل ها ندارد. زمین لرزه ملارد بیشتر با زمین لرزه بوئین زهرا در سال ١٣٤١ و سپس چنگوره ١٣٨٣ که بر روی گسل ایپک و اشتهارد بوده است، قابل هم سنجی است. اما این به هیچ وجه به مفهوم دور شدن از خطر زمین لرزه نیست. گسل های شمال و داخل شهر تهران گسل هایی شناخته شده با توان ایجاد زمین لرزه های با بزرگی بیش از ٦ هستند.

لک خاطرنشان کرد: بررسی زمین لرزه های تاریخی نیز رویداد حد اقل ٣ زمین لرزه بزرگ در منطقه تهران و ری را در ٨٥٠ سال گذشته، یا ٦ زمین لرزه در ٢٣٠٠ سال گذشته را نشان می دهد و پیش از آن نیز مطالعات زمین شناسی رویداد ٦ زمین لرزه دیگر بر روی گسل شمال تهران در ٣٠ هزار سال گذشته را آشکار کرده اند. مطالعات پارینه لرزه شناسی صورت گرفته بر روی برخی گسل های تهران، نشان از وقوع رخداد زمین لرزه ای با بزرگای ٥/ ٦ تا ٢/ ٧ در تهران در بازه زمانی ٥٠ سال در آینده دارد اگرچه زمان دقیق آن قابل پیش بینی نیست.

منبع: اعتماد

دیدگاهتان را بنویسید