فراموشی هدایت افکار عمومی در طرح ملی احیای البرز مرکزی سوادکوه

به گزارش دنیای معدن سوادکوه،ناحیه «زغال دار» البرز مرکزی در دامنه شمالی رشته کوه البرز از غنی تر ین معادن زغال ایران است که از لحاظ مرغوبیت نیز دارای اهمیت فنی بالایی است.

* شکست خصوصی شدن البرز مرکزی

شاید بتوان خصوصی سازی و چند برابر بودن کارکنان اداری به کارگران معدن و ضعف مدیریت را از مهم ترین دلایل رکود شرکت البرز مرکزی با اشتغالزایی حدود 7 هزار نفر ذکر کرد.

هر چند خصوصی شدن واقعی دارای ثمرات فراوانی است که توسعه اقتصادی و اجتماعی و اشتغالزایی و افزایش درآمد را به همراه دارد ولی واگذاری البرز مرکزی به بخش غیردولتی را نمی توان خصوصی سازی حقیقی دانست که نتایج تاسف بار آن را در کاهش اشتغالزایی شرکت البرز مرکزی به حدود چند صد نفر و حدود یک هزار و 500 نفری کارگران معادن، می توان مشاهده کرد.

یکی از دلایل مهمی که شکست خصوصی شدن البرز مرکزی را به نمایش می گذارد مشکل افت تولید و عوارض مربوط به آن بوده است و با نگاهی به آمار سال های دهه 80، شاهد کاهش حدود 50 درصدی میزان پیشروی و حدود 60 درصدی میزان استخراج بوده ایم و این آمار به آن معنا است که بخش خصوصی به دنبال نتایج زودبازده بوده و تمایلی به سرمایه گذاری بلندمدت و زیربنایی نداشته است.

کارشناسان بخش معدن معتقد هستند که همواره دو برابر استخراج باید شاهد وجود زغال آماده استخراج باشیم که پیشروی لازم همراه با تجهیزات و امکانات لازم برای گروه به دست می آید.

* طرح احیای البرز مرکزی سوادکوه و موانع اجرایی شدن آن

مطالعه و احداث یک واحد کک سازی به ظرفیت 300 هزار تن در سوادکوه با رعایت استاندارد های زیست محیطی و بازسازی معادن البرز مرکزی شامل اکتشاف معادن «گردنه سر» و «کردآباد» و تجهیز و عملیاتی شدن آن از مصوبات سفر اول و دوم رئیس جمهور نهم و دهم به مازندران بوده است که در ابتدا با نبود دریافت مجوز زیست محیطی و نداشتن امضای موافقت نامه و دریافت مجوزِ ترک تشریفات مواجه شد و تا ماه های نه چندان دور نیز با موانع ساختاری روبه رو بود.

مصوبه شورای اقتصاد و بازگشایی «ال سی» و تصویب و اختصاص بودجه صد ها میلیاردی از جمله فعالیت هایی است که باید قدردان مسئولان انتخابی و انتصابی گذشته و حال حاضر بود ولی آن چیزی که در برنامه ریزی ها مورد توجه لازم قرار نگرفته است ذهنیت عمومی و مهندسی در روابط عمومی مرتبط با طرح کک سازی و احداث زغال شویی و احیای معادن زغال سنگ البرز مرکزی و سایر معادن است.

* قول های بی سرانجام مسئولان

آنچه که افکار عمومی شهرستان سوادکوه درباره زغال سنگ البرز مرکزی را به خود مشغول کرده است؛ کلید واژه هایی مانند صف اتوبوس های کارگران البرز مرکزی، ساختمان های مجهز و شلوغ اداری و رفاهی، معادن پویا، کمک های گوناگون شرکت به برنامه های فرهنگی و دینی و ورزشی و مناسبتی شهرستان و از طرف دیگر فروش تجهیزات و ساختمان های گسترده البرز مرکزی، رکود همه جانبه شرکت کهن البرز مرکزی، بازخرید کارمندان و کارگران میانسال و جوان، انباشته شدن زغال، قول های بی سرانجام وزرا، معاونان وزرا، استانداران، نمایندگان مجلس و مسئولان شهرستانی و بحث داغ انتخابات مجلس بوده است.

*روابط عمومی ضعیف در اجرایی شدن احیای البرز مرکزی

حضور استاندار مازندران در هفته گذشته برای بازدید از البرز مرکزی و اطلاع نداشتن خبرنگاران فعال شهرستان سوادکوه و ارائه ندادن توضیحات گام به گام پیشرفت در البرز مرکزی نیز ابعاد دیگر توجه نداشتن به افکار عمومی است.

این در حالی است که انجام خدمات برسته بدون توجیه ذهنیت های عمومی، با چالش هایی مانند اعتماد نکردن به صحت اطلاعات و دوری از نتایج دلخواه و نبود همراهی و همکاری لازم و تاثیر محسوس آن در آرامش روحی و روانی مردم را به دنبال دارد.

بدون تردید هیچ مدیری برای شکست تلاش نمی کند و مدیران خرد و کلان البرز مرکزی نیز برای موفقیت آن به همراه نمایندگان مجلس و مسئولان وزارت صنایع و معادن و استاندار و شهرستان در تلاش هستند، ولی با نگاهی نتیجه گرا به شاهرگ اقتصادی سوادکوه در سال های گذشته به مواردی می رسیم که ذائقه علاقه مندان و پیگیری کنندگان احیای البرز مرکزی را شیرین نمی کند.

* دغدغه زیست محیطی احیای البرز مرکزی

دغدغه زیست محیطی احداث کک سازی به دلیل تاخیر معنادار در ارائه مجوز لازم محیط زیست و فشار مسئولان اجرایی ملی و استانی بر کارشناسان محیط زیست همچنان وجود دارد و نظر قطعی پاک بودن بدون قید و شرط احداث کارخانه کک سازی توسط محیط زیست باید مورد کنکاش دقیق و آینده نگر انه قرار گیرد و وجود قید و شرط های ضعیف هم نتایج غیر قابل جبرانی را برای پوشش جنگلی و طبیعی و جغرافیایی سوادکوه ایجاد خواهد کرد.

بنابراین لازم است که مسئولان استانی و شهرستانیِ محیط زیست با اجرای دقیق رسالت قانونی خود، دیدگاه کارشناسی شده خود را با توضیحات روشن و شفاف اعلام کنند.

* اما و اگرهای اشتغالزایی البرز مرکزی

در بحث اشتغالزایی نیز مواردی به چشم می خورد که بزرگ نمایی در حل یا کاهش چشمگیر مشکل بیکاری شهرستان سوادکوه را به ذهن ها متبادر می کند.

تیتر "اشتغال زایی برای 4 هزار نفر در کارخانه کک سازی" که در بازدید هفته گذشته استاندار مازندران از طرف مقام ارشد اجرایی استان اعلام شد و در جلسات و مصاحبه ها و سخنرانی های مختلف بیان شده است؛ در اذهان عمومی و به ویژه بیکاران، انتظاراتی را به همراه داشت که باید مورد ارزیابی دقیق تر کارشناسی قرار گیرد.

کارخانه کک سازی نیاز به حدود 500 نیروی متخصص دارد که شاید سهم شهرستان سوادکوه تعداد قابل توجهی را شامل نشود و از طرف دیگر اشتغالزایی برای 500 نفر بسیار بیشتر از تاثیر شهرستانی آن مورد تبلیغات دولت و نمایندگان و مسئولان گذشته و حال حاضر قرار گرفته است و از طرف دیگر اشتغالزایی اصلی در طرح احیای البرز مرکزی را باید در معادن آن جستجو کرد که به واسطه فعال شدن کارخانه کک سازی و زغال شویی ایجاد می شود که به چند هزار نفر خواهد رسید.

البته استقبال بیکاران سوادکوه از فعالیت در معادن زغال نیز از دغدغه هایی است که در صورت استقبال نکردن آنها و حضور بیکاران شهر های دیگر، شاهد اشتغالزایی مورد انتظار در شهرستان نخواهیم بود و ایجاد انتظار کاذب و دسترسی نداشتن به نتایج تبلیغاتی علاوه بر کاهش اعتماد مردم به قول مسئولان، افزایش مهاجرت و رکود در توسعه شهرستان را به دنبال خواهد داشت و همچنان پسوند محروم تر ین شهرستان استان را باید به همراه خود داشته باشیم.

* باید افکار عمومی را در جریان گام به گام مسائل همراه کرد

پیشنهاد می شود مدیریت توانمند اجرایی احیای البرز مرکزی به ارائه توضیحات گام به گام برای منتظران اجرایی شدن آن اقدام کند و رسانه های فعال و یا تریبون های مختلف شهرستانی را برای دستیابی به این اهداف برنامه ریزی کند.

هر چند نباید برکات احیای البرز مرکزی سوادکوه را در حمایت از فعالیت های اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی شهرستان و ایجاد وزنه قابل اتکا برای توسعه نادیده گرفت و تنها به اشتغالزایی مستقیم و پرداخت حقوق ماهانه آن اکتفا کرد ولی آنچه که مهم و غیر قابل انکار است ذهنیت عمومی و پاسخ به انتظارات ایجاد شده در شهرستان سوادکوه و استان مازندران است که معتقدم با مدیریت نامناسب در هدایت افکار عمومی، دچار ابهام و انتظارات کاذب شده و نگاه طلب کارانه را به دنبال دارد.