نگاهی به سیمای صنعت، معدن و تجارت شاهرود/ موانعی که سد راه تولیدکنندگان شده اند

به گارش دنیای معدن، استان سمنان به واسطه مجاورت با استان های تهران، مازندران، گلستان، خراسان و اصفهان از پتانسیل مناسبی در بخش صنعت، معدن و تجارت برخوردار است و در این بین شهرستان شاهرود با توجه به گستردگی آن می تواند نقش قابل توجه در بخش صنعت، معدن و تجارت منطقه ایفا کند.

وجود عوامل متعددی چون، زمین های بلامعارض فراوان برای احداث واحدهای صنعتی بزرگ، برخورداری از زیر ساخت های حمل و نقل مناسب، تولید محصولات کشاورزی و باغی فراوان، وجود معادن متنوع، پتانسیل صنعتی مطلوب و نیروی کار فراوان شهرستان شاهرود را به یکی از مراکز مساعد برای رشد و توسعه بدل کرده است اما توسعه صنعتی آن سالهاست که حال خوشی ندارد و لاک پشت وار در حال حرکت است.

البته تمامی مشکلات، به تنهایی گریبانگیر بخش صنعت نیستند و برای بررسی بیشتر فرایند توسعه در شهرستان ناگزیر باید وارد مباحثی از قبیل تجارت، معادن، تعاونی ها، واحد های صنفی و صنایع دستی نظیر فرش دستباف نیز شد.

صاحبان مشاغل از مشکلات می گویند

در حالی که بسیاری از واحد های صنعتی در شاهرود مانند کک نگین البرز، سیمان بیارجمند، فولاد صنعت، سولفات سازان، احیا فولاد، ذغالشویی شمالشرق، فولاد شاهرود، طوبی نگین البرز و داروسازان فردوس آرا مشکلات مشترکی نظیر کمبود نقدینگی و مشکلات بانکی را بزرگترین مانع بر سر راه تولید خود می نامند، برخی دیگر از صاحبان واحدهای صنعتی کوچکتر از مشکلات فراروی تولیدشان می گویند.

یکی از صنعت گران شاهرود عمده مشکلات فرآروی صنعت در این منطقه را کمبود نقدینگی دانست و گفت: اگر مشکلات مالی پیرامون صاحبان مشاغل حل شود مطمئنا مدیران با فراغ بال می توانند تمام توان خود را صرف تولید کنند اما اکنون عمده تمرکز صاحبان صنعت بر روی مسائل جانبی از قبیل پرداخت ها، بیمه، تسهیلات و مخصوصا سرمایه گذاری است.

فرهادی با اشاره به نرخ بالای سودهای بانکی و نیز سخت گیری برخی بانک ها برای پرداخت ها و نیز نبود سرمایه گذار، ادامه داد: برخی از بانک ها پروانه های صنعتی را برای پرداخت تسهیلات کافی نمی دانند و این باعث تعجب است و مسئولان باید به این مسائل بپردازند.

افزایش 600 درصدی قیمت مواد اولیه، صنعت شاهرود را دچار چالش جدی کرده است

مالک یکی دیگر از واحدهای صنعتی مستقر در شهرک صنعتی شاهرود با اشاره به گرانی مواد اولیه مورد نیاز کارخانه هایی از قبیل رنگ سازی، نساجی و ... گفت: مواد اولیه که ما در سنوات گذشته برای ساخت محصولات تهیه می کردیم تاکنون بیش از 600درصد گران شده اند و این در حالی است که محصول ما تنها 110درصد افزایش قیمت را شاهد بوده است.

رمضانی دیگر مشکل واحدهای تولیدی را عدم توازن بین مخارج و درآمد دانست و ابراز داشت: اکنون بیش از نیمی از درآمد واحد صنعتی تحت مدیریت بنده صرف بیمه، کرایه حمل و نقل، مصالح، حقوق کارکنان و ... می شود و این در حالی است که نیمه بعدی صرفا خرج تهیه مواد خام می شود که این امر سبب می شود تولیدات ما صرفه اقتصادی نداشته باشند.

یک بانوی شاهرودی صاحب کارگاه فرش دستباف نیز با اشاره به بالا رفتن نرخ مواد اولیه مانند نخ، دار و ابزار گفت: این مواد نسبت به سال های گذشته بیش از 200 درصد افزایش قیمت داشته اند که با شرایط کنونی ادامه کار را برایمان دشوار کرده اند.

وی در ادامه بیان مشکلات پیرامون فرش و صنایع دستی افزود: بیش از دو سال است واحد صنعتی را راه اندازی کرده ام و تنها یکبار، آن هم مسئولان بیمه به محل کار بنده برای بازرسی مراجعه کرده اند و تا کنون چهره مسئولان ذیصلاح صنایع دستی را در کارگاهم ندیده ام.

بانک ها، پروانه اکتشافی با ارزش 20 میلیارد ریال را به عنوان وثیقه نمی پذیرند

یکی از صاحبان معدن در شاهرود نیز، عدم پذیرش پروانه اکتشاف به عنوان وثیقه برای دریافت تسهیلات را از سوی بانک ها بزرگترین مشکل خود عنوان کرد و گفت: نمی دانم چگونه است که بانک ها پروانه اکتشافی با ارزش بیش از 20 میلیارد ریال را نمی پذیرند و نسبت به اعطای تسهیلاتی در حدود 500 میلیون ریال اقدام نمی کنند.

موسوی افزود: یکی دیگر از مشکلات ما این است که با وجود هزینه 20هزار ریالی برای حمل و نقل یک تن سنگ لاشه، در نهایت این میزان سنگ در بازار با قیمت شش هزار ریال فروخته می شود که واقعا باور کردنی نیست اما حقیقت دارد.

پتانسیل های شاهرود از سوی سرمایه داران نادیده گرفته می شود

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود، با بیان این مطلب که سرمایه گذاری در شاهرود نسبت به مناطق دیگر استان نظیر گرمسار و سمنان کاهش محسوسی را شاهد است، گفت: شهرستان های گرمسار، سمنان و مهدیشهر به واسطه بعد مسافت کوتاه با پایتخت، بعضا مورد استقبال بیشتر سرمایه گذاران تهرانی قرار می گیرند.

جواد تولایی، با اشاره به پتانسیل های بخش صنعت، معدن و تجارت شاهرود، تصریح کرد: این بعد مسافت سبب می شود تا پتانسیل هایی از قبیل زمین های بلا معارض برای ساخت واحد های صنعتی بزرگ از سوی سرمایه داران نادیده گرفته شود.

وی افزود: وقتی سرمایه داری می تواند در مدت چند ساعت و با صرف هزینه های سوخت و استهلاک کمتر خودرو از محل سکونت خود در پایتخت به واحد صنعتی واقع در گرمسار مراجعت کند، دیگر انگیزه ای برای سرمایه گذاری وی آن هم در مسافت 400کیلومتری شاهرود، نمی ماند.

کاهش قابل توجه میل و ربت بخش خصوصی به سرمایه گذاری طی سال های اخیر

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود عمده مشکل واحد های تولیدی و صنعتی را در شهرستان عدم وجود نقدینگی کافی دانست و ابراز داشت: این عدم وجود نقدینگی که مشکلات فراوانی را برای واحد های صنعتی به وجود آورده است می تواند از طریق سرمایه گذاری رفع شود.

تولایی ادامه داد: اما متاسفانه کاهش میل و رغبت به سرمایه گذاری مخصوصا در سال های اخیر، برای اینگونه واحدها مشکلات عدیده ای را به وجود آورده است.

وی، تعداد مجوزهای صادر شده برای واحدهای صنعتی شاهرود را 258عدد برای تاسیس و 308عدد برای بهره برداری عنوان کرد و گفت: اعطای این مجوزها می تواند برای 11 هزار و 832 نفر در سطح شهرستان اشتغال زایی کند.

شرکت کک نگین البرز شاهرود تنها 10 درصد پیشرفت فیزیکی دارد

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود در خصوص وضعیت جوازهای تاسیس صادر شده توسط این اداره توضیح داد: 36عدد از طرح های مجوز داده شده بین پنج تا20 درصد پیشرفت، 16 عدد بین 21تا 40 درصد، 27 عدد بین 41 تا60 درصد و در نهایت 31 طرح نیز بالای 61 درصد پیشرفت فیزیکی داشته اند.

تولایی در پاسخ به سوالاتی در خصوص آخرین وضعیت چند شرکت و واحد صنعتی شاهرود، گفت: شرکت کک نگین البرز با پیش بینی 300نفر تنها ده درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و در خصوص شرکت سیمان بیارجمند نیز باید گفت، این طرح با وجود 43درصد پیشرفت فیزیکی و اشتغال زایی 330 نفری متاسفانه با مشکل کمبود نقدینگی مواجه است.

وی در خصوص شرکت داروسازان فردوس آرا نیز توضیح داد: این شرکت تولید کننده مواد اولیه دارو با وجود 100درصد پیشرفت فیزیکی و پیش بینی اشتغال زایی برای 22نفر متاسفانه با مشکل بدهی بانکی و کمبود نقدینگی مواجه است که امیدواریم در آینده نه چندان دور مشکل این شرکت مرتفع شود.

رفع مشکل نقدینگی احیا فولاد کیمیا و ذغالشویی شمال شرق برای 1500 نفر شغل ایجاد می کند

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود همچنین در مورد شرکت احیا فولاد کیمیا و ذغالشویی شمال شرق نیز اظهار داشت: این دوشرکت مانند بسیاری دیگر از طرح های صنعتی با مشکل کمبود نقدینگی مواجه هستند و این در حالی است که این دو شرکت تا کنون 25درصد پیشرفت فیزیکی داشته اند.

تولایی ادامه داد: در عین حال هر کدام از این دو واحد صنعتی برای 750 نفر اشتغال زایی را در دستور کار خود قرار داده اند که به نظر می رسد ورود یک سرمایه گذار در این بخش می تواند بخش عمده ای از مشکلات این شرکت ها را نیز رفع کند.

وی با اشاره به واحد صنعتی تولید سولفات پتاسیوم تحت عنوان سولفات سازان شاهرود، گفت: متاسفانه این شرکت نیز با مشکلات بانکی برای ساخت پایلوت خود مواجه است و این در حالی است که این شرکت تا کنون 50درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و می تواند برای 60نفر کار آفرینی کند.

تولایی البته در مورد راه حل عبور از بحران کمبود نقدینگی در واحدهای صنعتی توضیحی نداد.

وضعیت تسهیلات سرمایه در گردش اعطایی به واحد های صنعتی شاهرود

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود همچنین، وضعیت تسهیلات سرمایه در گردش واحدهای صنعتی از محل منابع ریالی صندوق توسعه ملی را تشریح و در این باره گفت: از مجموع 28فقره در خواست تسهیلات سرمایه در گردش واصله به این اداره، 9فقره با اعتبار 589 میلیون ریال برای اخذ تسهیلات به بانک ارجاء داده شده اند.

تولایی، 9فقره دیگر به ارزش44 میلیون ریال، را در دست بررسی اداره صنعت، معدن و تجارت شاهرود ذکر کرد و افزود: ما بقی 10 درخواست دیگر به ارزش 33میلیون ریال مورد موافقت قرار نگرفته است.

وی ادامه داد: از مجموع 9قرار داد ارجاء شده به بانک ها که ذکر شد، تعداد هفت فقره آن به ارزش 534 میلیون ریال در مرحله عقد قرارداد به سر می برد که تا کنون پنج وام به صورت کامل به متقاضیان پرداخت شده است و دو وام به ارزش 130میلیون ریال در دست بررسی هستند.

90 مجوز اکتشاف صادر شد

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود در ادامه به تشریح فعالیت های بخش معادن پرداخت و گفت: در این بخش اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان تا کنون نسبت به صدور 90مجوز اکتشاف، 12 مجوز گواهی کشف و 70 پروانه بهره برداری معادن اقدام کرده است.

تولایی با اشاره به وضعیت معادن شهرستان شاهرود، تصریح کرد: تعداد پنج معدن در حوزه گچ، نوزده معدن آهک، 9 معدن سنگ لاشه، پنج معدن سیلیس، هفت معدن ذغالسنگ، دو معدن مارن، شش معدن خاک صنعتی، چهار معدن باریت و دو معدن بنتولیت در شهرستان مشغول به کار هستند.

وی سهم شاهرود را از استخراج تا پایان سال 92، یازده درصد از کل استان سمنان دانست و اظهار داشت: ظرفیت استخراج معادن شاهرود 200هزار تن در سال است و این حجم استخراج برای یک هزار و 400 نفر (معادل 35 درصد اشتغال زایی استان) شغل ایجاد کرده است.

نرخ بالای تسهیلات بانکی عمده مشکلات بخش معدن شهرستان شاهرود

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود در پاسخ به سوالی با موضوع مشکلات پیرامون بخش معدن در شاهرود، گفت: عمده مشکلات بخش معدن را نرخ بالای تسهیلات بانکی، عدم اخذ پروانه بهره برداری معادن به عنوان وثیقه بانکی، قیمت بالای ماشین آلات معدنی عمدتا خارجی و هزینه های بالای استخراج و حمل مواد معدنی تا بازار فروش، شامل می شوند.

تولایی ادامه داد: البته باید توجه داشت که قیمت تمام شده بالای استخراج مواد معدنی در مقایسه با قیمت فروش از دیگر معضلات این بخش به شمار می آیند.

شرکت تعاونی فرش شاهرود 3200 نفر عضو دارد

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود، شروع مقوله قالی بافی در شهرستان را از سال 1350و به سبک نائینی دانست و گفت: شرکت تعاونی فرش در سال 67 آغاز به کارکرد و اکنون در حدود سه هزار و 200 نفر عضو دارد که از این تعداد، 2000نفر بافنده هستند.

تولایی تولید سالانه شهرستان شاهرود را 10هزار متر مربع دانست و تصریح کرد: بزرگترین مشکل این بخش بی برنامگی در تولید، تهیه مواد اولیه، گرانی نخ و ابریشم، عدم وجود کارگاه های جانبی پس از تولید فرش مانند پرداخت، شست و شو و در نهایت عدم فعالیت تاجران در امر صادرات هستند.

وی افزود: اکنون در شاهرود پنج مجتمع قالی بافی فعال هستند که از آن جمله می توان به دو واحد در شهرک بهشتی، یک واحد در طرود و دو واحد در سطوه اشاره کرد.

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت در پاسخ به سوالی در باره این مراکز تولید فرش، توضیح داد: در این پنج مرکز به طور متوسط هشتاد بافنده مشغول به کار هستند که بالغ بر شصت نفر از آنها تحت پوشش مزایای بیمه تامین اجتماعی هستند.

70 درصد از بدهکاران صاحبان صنعت شاهرود قادر به پرداخت بدهی خود نیستند

یکی از روئسای بانک های عامل در بحث اعطای تسهیلات به واحد های صنعتی شهرستان شاهرود نیز در گفتگو با مهر ضمن اشاره به عدم اطمینان بانک ها برای بازگشت مبلغ تسهیلات، گفت: بانک ها مجبور هستند در پرداخت تسهیلات به واحدهای صنعتی و تولیدی محتاط باشند.

وی که تمایلی به اعلام نام خود نداشت، در ادامه، بدهی های واحدهای تولیدی را یکی از اساسی ترین مشکلات بانک ها دانست و توضیح داد: با نگاهی به حجم پرونده های تسهیلات در بانک ها می توان دریافت که بسیاری از واحد های تولیدی در شهرستان برای پرداخت سر رسیدهای خود به مشکل برخورده اند بسیاری از آنها به بانک ها بدهکار هستند.

این مقام مسئول افزود: حدودا 70 درصد از بدهکاران صاحبان صنعت قادر به پرداخت بدهی خود نیستند و روز به روز با محاسبه تاخیر در پرداخت ها حجم بدهی هایشان اضافه می شود.

نرخ سود بانک ها را تحمیلی است

این مقام مسئول، نرخ سود بانک ها را تحمیلی دانست و تصریح کرد: ما مجبور به ارائه تسهیلات به همین روش هستیم ولی در اصل باید ساز و کاری شکل بگیرد تا بانک با احتساب درآمد و بودجه از هر واحد به اندازه وسعش طلب سود تسهیلات کند.

وی ادامه داد: با این روش صاحبان صنعت بانک ها را شریک و پشتوانه خود می دانند نه دشمن قسم خورده خود.

این رئیس بانک در پاسخ به سوالی با موضوع عدم دریافت پروانه اکتشاف و استخراج به عنوان وثیقه بانکی گفت: بانک مجبور است در پرداخت ها سخت گیر باشد و با این همه سخت گیری نیمی از کسانی که وام دریافت می کنند به صف بدهکاران می پیوندند حال تصور کنید اعطای تسهیلات آسان تر نیز شود در آن صورت چه به روز بانک ها می آید؟

وی در پاسخ به سوالی تحت این عنوان که آیا قانون در زمینه تسهیلات برای همه واحد های صنعتی یکسان اعمال می شود، گفت: درست است که برخی بانک ها نیز برخلاف عرف عمل می کنند اما به جرات می توانم بگویم تعداد آنها به اندازه انگشتان یک دست نیز نمی رسد.

این رئیس بانک در خاتمه با اذعان بر اینکه در شاهرود تخلفات مالی کمتر رخ می دهد تصریح کرد: باید گفت ما بانک ها نیز امیدواریم روزی مشکلات پیرامون صنعت و تولید در این شهرستان با همکاری همه دستگاههای ذیصلاح رفع و حل شوند.