139274

مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در بخش معدن بررسی شد

دنیای معدن - مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی، مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در بخش معدن و صنایع معدنی ایران را در بخش اول بررسی کرد.

به گزارش دنیای معدن، به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، دفاتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن و مطالعات زیربنایی این مرکز در بخش اول گزارشی با عنوان «مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در بخش معدن و صنایع معدنی ایران» آورده است؛ مدیریت منابع و مصرف آب در کشور جز موضوعات راهبردی و اولویت دار به ویژه در اسناد بالادستی محسوب می شود.

در گزارش تصریح شده است: معادن و صنایع معدنی نیز به عنوان یکی از بخش های مصرف کننده منابع آب نیازمند سیاستگذاری و انجام اقدامات نظارتی، اجرایی و تقنینی به منظور رفع چالش ها و آسیب های ایجاد شده در اثر الگوهای نامناسب مصرف آب و مدیریت پساب است.

در این گزارش ضمن بررسی کیفیت و کمّیت منابع آب در صنایع معدنی دنیا مشخص شده است که از میان فلزات و آلیاژهای آهن، فولاد، طلا، مس، آلومینیم، محصولات سیمانی و شن و ماسه، بیش ترین مصرف آب مربوط به تولید فلز طلا و پس از آن تولید فلز مس است. در مقابل صنعت شن و ماسه و سیمان کم ترین میزان مصرف آب را به خود اختصاص داده اند.

در بخش دیگر این گزارش، کیفیت و کمّیت منابع آب در معادن و صنایع معدنی کشور بررسی و با استانداردهای جهانی مقایسه شده است. تحلیل ها نشان می دهد که کارخانه های تولید فولاد و گندله سازی در کشور نیازمند بازنگری اساسی در زمینه مدیریت منابع آب و اصلاح فرایندهای مصرف و بازیافت آب هستند. در مقابل کارخانه های تولید مس در بخش تغلیظ و حل سازی تا حد زیادی توانسته اند میزان مصرف آب را مدیریت کرده و عملکرد خود را به استانداردهای جهانی نزدیک کنند. در مورد فلز طلا، مصرف آب در ایران حدود پنج برابر مصرف جهانی است و باید به سرعت طرح های ویژه ای تدوین و اجرا شود.

گزارش مرکز پژوهش ها می افزاید: به طور کلی دو راهکار عمده و اصلی برای مدیریت منابع آب وجود دارد. گزینه اول استفاده از آب شور دریا به جایِ آب شیرین (شیرین سازی آب دریا) و گزینه دوم استفاده از فرایندهای بازیافت آب در کارخانه های صنعتی- معدنی از جمله استفاده از تیکنرهای آبی و فیلتراسیون است که هر کدام به طور کامل در گزارش اشاره شده است.

در این گزارش تاکید شده است: از مهم ترین چالش های این حوزه می توان به عدم اصلاح قیمت آب و نبود برنامه مشخص برای واقعی کردن نرخ آن، فقدان سیاست ها و برنامه های آمایش سرزمین برای مشخص شدن اولویت های بهره برداری از منابع آب در معادن و صنایع معدنی، مصرف غیر بهینه آب برای تولید محصولات معدنی و پایین بودن نرخ بهره وری، فقدان نگرش اقتصادی به آب در کشور، محدودیت منابع مالی برای تأمین آب مورد نیاز صنعتی و معدنی، فقدان نظام مدیریت یکپارچه منابع آب، کمبود خدمات و صنایع پشتیبانی بخش آب، عدم خوداتکایی مالی و رشد خصلت های بنگاهداری اقتصادی در نظام مدیریتی آب اشاره کرد.

در این گزارش بیان شده است: آلودگی منابع آب مصرفی در بخش صنعتی به واسطه انواع پساب ها و پسماندهای دارای منشأ صنعتی و معدنی، عدم استفاده مجدد از پساب های گوناگون در بخش عدن و صنایع معدنی، بی توجهی به میزان و نوع مصارف آب در صنایع معدنی از دیدگاه اقتصاد آب، کمبود و ناهماهنگی در قوانین، ضوابط و روش های اجرایی در زمینه های مرتبط با آب، استفاده از مواد شیمیایی نامناسب و تخلیه آلودگی های ناشی از آنها در منابع آب نیز از دیگر چالش های این حوزه است.

مرکز پژوهش ها همچنین نامناسب شدن کیفیت آب آشامیدنی در اثر تغییرات اکولوژیک و زیست محیطی و دفع فاضلاب و زباله ها و عدم رشد کافی و هماهنگ تجهیزات مرتبط، چالش تأمین آب سالم برای روستاییان در مراکز جمعیتی کوچک و پراکنده نزدیک معادن و واحدهای صنعتی و معدنی، ناکافی بودن الگوهای مصرف مناسب آب و کمبود تأسیسات و زیرساخت ها برای مقابله با بحران ها در زمان های خشکسالی را نیز می توان از دیگر چالش های مهم این حوزه عنوان کرد.

مرکز پژوهش های مجلس از دیگر چالش های این حوزه به کمبود امکانات در زمینه سنجش آلاینده ها در منابع آب، آلودگی رودخانه ها و منابع آب زیرزمینی به ویژه به دلیل گسترش صنعتی - معدنی غیر اصولی روی سفره های آب و عدم بهره گیری از فناوری های روز به منظور هوشمندسازی مدیریت منابع آب در بخش معدن و صنایع معدنی کشور اشاره کرد.

گزارش مرکز پژوهش های مجلس تصریح می کند: به منظور مدیریت کارآمد منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در معادن و صنایع معدنی راهکارهای مختلف فنی و اجرایی، تقنینی، نظارتی و سیاستگذاری وجود دارد که می توان با توجه به تجربه کشورهای موفق دنیا و بومی سازی این روش ها، گام مهمی در مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در حوزه معدن و صنایع معدنی برداشت.

در گزارش این مرکز آمده است: نگاه ملی به مسئله آب و ایجاد درک مشترک و هماهنگی میان دستگاه ها و نهادهای دخیل در این موضوع، آمایش سرزمین، تدوین برنامه راهبردی مدیریت منابع آب، اصلاح قیمت آب، حمایت از پژوهش های دانشگاهی فناورانه و ایجاد ارتباط تنگاتنگ با صنعت، نظارت و پایش مستمر کیفیت وکمّیت مصرف آب در معادن و صنایع معدنی، آموزش و استانداردسازی، انجام اقدامات فنی - مهندسی در محیط معادن و واحدهای فراوری از جمله راهکارهای عمده مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در حوزه معدن و صنایع معدنی هستند.

دیدگاهتان را بنویسید