137710

دلال بازی در واگذاری معادن آذربایجان غربی/ بی تدبیری دولت چوب لای چرخ معادن گذاشته است

دنیای معدن - آذربایجان غربی با وجود ظرفیت های قابل توجه در حوزه معدن تاکنون بهره کافی از ذخایر معدنی اش نبرده است.

به گزارش دنیای معدن، آذربایجان غربی جزو ۵ استان برتر کشور در زمینه معادن است که با بهره برداری اصولی از آنها توسعه پایدار استان میسر خواهد بوداما به دلیل فراهم نبودن زیرساخت ها در این معادن تنها برخی تاجران دیگر استان ها از جمله اصفهان سود این معادن را برده اند.

نبود واحد های فرآوری، بی ثباتی در قوانین، فرسودگی ماشین آلات و برخی سوءمدیریت ها امکان بهره برداری اصولی از معادن آذربایجان غربی را گرفته است.

*کاهش ۹۰ درصدی صادرات

یک فعال حوزه معدن در ماکو، با اشاره به این که از سال ۷۰ در این شغل مشغول فعالیت است، می گوید: در کنار معادنی که در آنها فعالیت می کنیم، ۲ واحد فرآوری وجود دارد و یک واحد دیگر با رویکرد صنعتی نیز در شهرک صنعتی شوط در حال احداث است.

«احمدی» می افزاید: اگر این واحدهای فراوری را ایجاد نمی کردیم به دلیل هزینه های بالا ما هم نمی توانستیم به کار خود ادامه دهیم. امروز معادن با هزینه های بالای تولید و حمل و نقل توجیه اقتصادی ندارند.

به گفته وی، چند سال قبل پرونده های معدن کاران در منطقه آزاد ماکو از سازمان صنعت، معدن و تجارت به این منطقه منتقل شد تا شاید اقدامات بهتری در این زمینه انجام شود، اما از آن زمان تاکنون هیچ اتفاق مثبتی رخ نداده است.

این فعال حوزه معدن در ماکو، با بیان این که در اواخر دهه ۸۰ صادرات خوبی داشته است، اظهار می کند: در شرایط فعلی میزان صادرات امروز تنها به ۱۰ درصد سال های گذشته می رسد.

وی، درباره دلایل کاهش صادرات، عنوان می کند: افزایش تعرفه های صادراتی و بخشنامه های متعدد باعث شده عملا صادرکنندگان ما قادر به صادرات محصولات معدنی نباشند در حالی که فعالان اقتصادی ترکیه مشتری های ما را جذب می کنند.

با وجود این که قیمت محصولات ترک ها ۲ برابر قیمت محصول نهایی ایرانی است، اما تاجران بین المللی به دلیل ثبات موجود در بازار و گمرک ترکیه از این کشور موارد مورد نیاز خود را خریداری می کنند.

*دلال بازی در واگذاری معادن

احمدی، درباره روند نامناسب واگذاری معادن، بیان می کند: در واگذاری معادن متروکه دلال بازی وجود دارد و اینگونه قیمت محصول نهایی چندین برابر بیشتر می شود.

اگر مسئولان این معادن متروکه را به جای دلالان تنها در اختیار افرادی قرار دهند که واحد فراوری دارند، بخشی از مشکلات حل خواهد شد و در این صورت مالکان غیربومی معادن نیز مجبور می شوند واحد های فرآوری ایجاد کنند.

این معدن کار، تاکید می کند: ماکو منطقه آزاد تجاری است و باید از این ظرفیت استفاده بهینه کرد. در مناطق آزاد شاهدیم که برای ماشین های سواری مجوز می دهند، اما هیچ حمایتی برای خرید ماشین آلات سنگین مورد نیاز در معادن از سوی مسئولان انجام نمی شود.

*منابع طبیعی مانع اصلی برداشت از معادن

جمال کسیانی در گفت و گو با خبرنگار اروم نیوز، با بیان اینکه تنوع معادن در آذربایجان غربی بالا بوده و این استان معادن مختلفی را در دل خود جای داده، اظهار می کند: در بسیاری از معادن پنجم تا ششم ملی و در بحث طلا اول هستیم.

وی، می افزاید: برخی از عوامل از جمله نبود بازار مصرف کننده در داخل کشور و نبود زیرساخت های صادراتی در استان از جمله موانع تولید مواد معدنی بوده است.

رئیس خانه معدن آذربایجان غربی، عنوان می کند: در خصوص سنگ های تزئینی بیش از ۹۶ درصد سنگ های تولیدی به تهران و اصفهان جهت فرآوری و صادرات ارسال می شود.

* لزوم اصلاح نگاه امنیتی دولت به آذربایجان غربی

وی، تاکید می کند: دولت با بیان مسائل امنیتی در آذربایجان غربی باعث فرار و عدم سرمایه گذاری سرمایه گذاران در بخش معدن استان می شود. البته دولت تنها متولی معدن زره شوران تکاب بوده که به دلیل همین نگرش امنیتی استان قادر به برداشت کامل از معدن نیست.

کسیانی، ضعف در ایجاد هماهنگی میان دستگاه های متولی معادن را از دیگر مشکلات عنوان کرده و می گوید: از گذشته استاندار هر استانی به عنوان هماهنگ کننده مابین سازمان ها بوده اما در این بحث ضعف وجود داشته و دستگاه های دولتی قادر به ایجاد هماهنگی و حل معضلات مابین خود نیستند.

وی، ابراز می کند: در بسیاری از مواقع شاهد بوده ایم که صنعت، معدن و تجارت استان مجوز بهره برداری از یک معدن را صادر کرده اما منابع طبیعی اقدام به پیگرد قانونی از بهره بردار به جرم تخلف و تجاوز به منابع طبیعی کرده است که این بروکراسی اداری نیز یکی دیگر از عوامل فرار سرمایه گذار از استان است.

رئیس خانه معدن آذربایجان غربی، خاطرنشان می کند: همچنین بهتر است تمام اقدامات معادن استانی شده و مرکز استان خود متولی تخصیص بودجه، طرح نقشه و اجرایی کردن مسئله باشد تا بتواند پیشرفتی را شاهد باشد.

وی، اذعان می کند: برخی از دستگاه ها که خود متولی تولید هستند امروز در مقابل تولید ایستاده و با قوانین نادرست خود از روند پیشرفت تولید معادن جلوگیری می کنند و در بسیاری از مواقع بهره بردار به دلیل مشکلات در بخش بیمه، مالیات و گمرک از استخدام کارگر و نیروی جدید خودداری کرده و اشتغال صورت نمی گیرد.

* عدم تطابق قانون کار با تولید

کسیانی، ادامه می دهد: اصل قانون کار با تولید مطابقت نداشته و مغایر است و نیازمند اصلاح در این مسئله هستیم. البته نبود زیرساخت های صادراتی نیز از مهم ترین موانع تولید و صادرات در استان است چراکه یک محصول مسیر ۶ ساعته را در ۳ تا ۴ روز طی کرده و کامیون های حامل بار قادر به عبور از مرز نبوده و باید تغییر حامل دهند.

وی، می گوید: امروز به دلیل نبود واحدهای فرآوری مبلغ قابل توجهی ارزش افزوده از استان خارج می شود به گونه ای که از هر تن سنگ مرمریت ۱۰ متر مربع سنگ تزئینی تولید شده و یک میلیون ارزش افزوده دارد که سالانه این مبلغ تنها در بخش مرمریت ۱۵۸ میلیارد تومان می شود که استان از آن محروم بوده و استان های دارای واحد فرآوری استفاده می کنند.

* تعطیلی ۶۰ درصد معادن سنگ های تزئینی

رئس خانه معدن آذربایجان غربی، تصریح می کند: در بحث سنگ های تزئینی ۶۰ درصد معادن غیرفعال است، البته بیشتر این معادن به دلیل حقوق دولتی از سوی دولت تعطیل شده و قادر به پرداخت حقوق دولتی بی منطق نیستند.

وی، ادامه می دهد: مهم ترین مشکل معدن طلای آق دره برخوردهای اداره منابع طبیعی است. این ارگان از مشکل دارترین ارگان های استان در سطح کشور بوده و با قوانین پیش پا افتاده تصویبی سال ۴۸ از بهره برداری از این معادن جلوگیری می کند.

کسیانی، عنوان می کند: به دلیل همین نبود هماهنگی در بخش دولتی بخش خصوصی نیز سردرگم از اختلافات ۲ ارگان صنعت و معدن و منابع طبیعی شده و سرمایه گذاری صورت نمی گیرد.

وی، علت ممانعت منابع طبیعی از بهره برداری از معدن آق دره را رویش گیاهی عنوان کرده و می افزاید: رویش گیاهی گیاه گَوَن در اطراف این معدن عامل ممانعت منابع طبیعی است در حالی که این گیاه در کردستان و آذربایجان شرقی نیز رویش داشته و مشکلی ایجاد نمی کند. البته کشاورزان نیز با شخم زدن و برداشت از زمین های زراعی این گیاه را از بین می برند.

*راکد بودن معادن در استان
آذربایجان غربی از لحاظ معادن غنی بوده و پس از استان های کرمان، خراسان رضوی و اصفهان در رتبه چهارم کشوری قرار دارد.

۸۰۵ واحد صنایع معدنی با اشتغال زایی ۲۱ هزار و ۷۳۷ نفر در این استان فعالیت می کند و عمده صنایع معدنی بزرگ موجود در این استان شامل صنایع استحصال طلا، نقره، جیوه و سیانور سدیم، صنایع سیمان، صنایع تولید آجر، صنایع تولید سفال، واحدهای شست وشو و دانه بندی شن و ماسه، تولید آسفالت، تولید انواع محصولات بتنی و سیمانی و صنایع دانه بندی و فراوری سیلیس است.

حال باید دید مسئولان برای حل مشکلات معادن چاره ای خواهند اندیشید یا آینده این معادن نیز همانند کشاورزی سیاه است؟!

دیدگاهتان را بنویسید