استخراج 150میلیون تن ماده معدنی در پنج سال آینده از سرچشمه

استخراج از معدن مس سرچشمه وارد دهه پنجم عمر خود شده است و طی این مدت با بررسی های جدید اکتشافی مدام بر میزان ذخایر آن افزوده شده است. این معدن در اوایل 1350 شمسی و بر اساس طرح شرکت آمریکایی آناکوندا تنها 298 میلیون تن ذخیره ماده معدنی داشت ولی اکنون «محمدرضا کارگر دیانتی» مدیر معدن مس سرچشمه می گوید که از اوایل 2018 طرح برداشت 820 میلیون تنی ذخیره زمین شناسی معدن برای 28 سال دیگر آغاز شده است. در ادامه، گفت وگوی مس پرس با مدیر معدن مس سرچشمه را درباره طرح توسعه این معدن بخوانید.

طی پنج دهه گذشته به چه میزان از معدن مس سرچشمه استخراج و برداشت شده است؟

معدن مس سرچشمه بزرگ ترین معدن مس پورفیری خاورمیانه است که از این معدن تا به امروز 1میلیارد و 300 میلیون تن خاک استخراج و مقدار 550 میلیون تن ماده معدنی با عیار 0.88صدم درصد به کارخانه تغلیظ ارسال شده است. 72میلیون تن خاک اکسیدی هم با عیار 0.53صدم درصد روی هیپ های لیچینگ فرستاده شده که فرایند بازیابیش با تغلیظ کاملاً متفاوت است و 690میلیون تن هم باطله بوده است. در طرح اولیه معدن مس سرچشمه که آمریکایی ها و شرکت آناکوندا ارائه داد کل ماده معدنی در حدود 298میلیون تن در نظر گرفته شد و به همان میزان هم باطله برداری باید انجام می شد.

طرح توسعه معدن از چه سالی شروع شد و چه اهدافی را در بر می گرفت؟

از اوایل سال 1380 با شروع طرح توسعه ای معدن و همچنین احداث کارخانه های جدید تغلیظ باید به ذخیره بیشتری دست پیدا می کردیم؛ بنابراین تصمیم گرفته شد تا قبل از این که طرح اولیه آناکوندا تمام بشود ظرفیت معدن بالا برده شود تا در آینده مشکلی برای ارسال سولفور به کارخانه وجود نداشته باشد.

آیا این طرح هم اکنون ادامه دارد؟

بله. این طرح طی دو دهه گذشته با توجه به شرایط مالی شرکت و قیمت های جهانی مس ادامه داشته است و در طول دو دهه گذشته هیچ گاه متوقف نشده است.

با توجه به این که معدن مس سرچشمه از نوع پورفیری است آیا طرح گسترش معدن باعث کاهش عیار معدن خواهد شد؟ و درصورتی که این اتفاق بیفتد برای این که با کاهش تولید روبه رو نشویم چه برنامه و اقداماتی را در پیش رو دارید؟

برای اجرایی شدن طرح گسترش معدن، به دلیل این که این معدن پورفیری است معدن باید از بالا شروع به باز شدن کند؛ یعنی باطله ها و روباره ها باید حذف شود و میزان باطله ما که در طرح قبلی نسبت به میزان ماده معدنی یک بود باید بیشتر شود. به بیان دیگر باید باطله بیشتری برداشته شود تا سولفور بیشتری به کارخانه ارسال شود.
یکی از خواص معادن مس پورفیری این است که عیار زون آن ها از بالا به پایین کاهش میابد؛ یعنی ما در ابتدا خاک استخراجی با عیارهای 1 یا حتی بیشتر هم داشتیم اما الآن حدوداً به مقدار 0.88صدم درصد رسیده ایم و در حال حاضر برنامه ما در طرح جدید استخراج خاک با میانگین عیار 0.64صدم درصد است و در سال های آینده به متوسط عیار باقی مانده معدن که تقریباً 0.58 صدم درصد هست هم می رسد. درواقع، با عمیق شدن معدن شرایط از همه لحاظ برای استخراج خاک سخت تر می شود، ازنظر هزینه، سختی سنگ در لایه های زیرین و مینرال اما میزان استخراج خاک و باطله ما با عیار پایین تر، بیشتر می شود.

هم اکنون بر اساس بررسی های انجام شده معدن مس سرچشمه دارای چه میزان ذخیره زمین شناسی است؟

در معدن اصولاً اعلام ذخیره بر اساس عیار حد صورت می گیرد. عیار حد، عیاری است که خاک با عیار کمتر از آن باطله محسوب می شود و باید دور ریخته شود. با این تعریف ذخیره قابل دسترسی که فعلاً برای برداشت داریم با عیار حد 0.25صدم درصد 820 میلیون تن است که عیار 0.58صدم درصد را به ما جهت استخراج می دهد و با عیار حد 0.2 تقریباً 1 میلیارد تن ذخیره داریم که عیار 0.52صدم درصد را جهت استخراج به ما می دهد. این طرح از اول سال 2018 میلادی در معدن مس سرچشمه شروع شده است که تقریباً 28 سال هم به طول می انجامد، چشم انداز 5 ساله آینده ما تقریباً استخراج 150میلیون تن ماده معدنی با عیار 0.62صدم درصد است که با توجه به خوراک کارخانه تغلیظ که سالی 30 میلیون تن خاک است در نظر گرفته شده است.