سنگ ایران مهجور در بازار

درحال‌حاضر نیز سنگ ایرانی شهرت ویژه‌ای در جهان دارد و ایران پس از ایتالیا، چین و هند در جایگاه چهارم تولید سنگ تزئینی قرار می‌گیرد. با این حال این صنعت نتوانسته جایگاهی درخور در بازارهای جهانی کسب کند. سنگ ایران نیز مانند اقلام صادراتی مشهور زعفران و فرش با نام‌های دیگری روانه بازارهای جهانی می‌شود و سهم سنگ در سبد صادراتی کشور به یک درصد هم نرسیده است.
این در حالی است که سنگ‌های تزئینی ایران از تنوع و کیفیت بالایی برخوردار بوده و در بازار داخلی هم با نام‌های ایتالیا و ترکیه به فروش می‌رسند. غنای ذخایر سنگ‌های تزئینی به حدی است که برخی رنگ‌ها و نام‌های ویژه مانند انواع تراورتن و مرمریت‌ها در سنگ‌ها منحصر به فرد است. ایران با برخورداری از ۳ میلیارد تن ذخایر سنگ تزئینی شناخته شده، جزو کشورهای رده بالا در زمینه مواد معدنی در جهان است. ظرفیت اسمی سالانه استخراج از معادن سنگ تزئینی در ایران ۲۷ میلیون تن است.
درحال‌حاضر معروف‌ترین سنگ‌های ایران از معادن سنگ نی‌ریز، میبد و قروه، معادن گرانیت همدان، تراورتن رنگی آذرشهر، تراورتن سفید محلات، مرمریت نجف‌آباد اصفهان، معادن سنگ چینی الیگودرز، آباده، زنجان و گناباد است.
در ایران ۱۳۰۰ معدن سنگ‌های ساختمانی، ۶ هزار کارخانه سنگبری و ۲ هزار صنعت وابسته مانند ابزارسازان، فروشندگان، ماشین‌سازان و... وجود دارد. با اینکه از نظر وجود ذخایر سنگ در کشور با مشکل جدی روبه‌رو نیستیم اما به دلیل نبود مدیریت علمی و برنامه‌ریزی درست برای استفاده از تمام ظرفیت ماشین‌آلات، انتخاب نکردن ماشین‌آلات مناسب (استفاده از بولدوزر به جای جرثقیل، بیل مکانیکی و... )، روش استخراج نامناسب و ایجاد ضایعات نامتعارف؛ تناژ تولید سالانه کاهش یافته که تامین سنگ خام مورد استفاده در واحدهای فرآوری را گاه دچار مشکل کرده و باعث افزایش نرخ تمام شده سنگ خام نسبت به رقیبان می‌شود.
همچنین استفاده نکردن از برخی فناوری‌های مناسب از جمله اره زنجیری، بیل مکانیکی و جرثقیل در معادن، اره و فیلتر پرس در واحدهای فرآوری سبب کاهش تولید و بهره‌وری می‌شود. کمبود ماشین‌آلات و دانش فنی تولید سنگ‌های گرانیتی موجب شده حدود ۸۰ درصد از سنگ‌های وارداتی را گرانیت تشکیل دهد.
تصمیم ایمیدرو برای شناسایی چالش‌ها و مشکلات صنعت سنگ آیران و ایجاد یک بانک اطلاعاتی، شاید بتواند این صنعت را از خمودگی خارج کند.