زغالسنگ، طلا می شود؟

زغال سنگ در دو دسته حرارتی و کک شو قابل تعریف است. 97 درصد از معادن زغال سنگ ایران حرارت و تنها 3 درصد آن کک شو است و تمرکز بیشتر در بخش 3 درصدی است؛ به عبارتی بیشترین زغال سنگ تولید شده در کشورمان از نوع کک شو است. زغال سنگ کک شو در تولید فولاد به روش کوره بلند استفاده می‌شود و برای تولید هر تن آهن خام به روش کوره بلند به حداقل 1.5 تن سنگ آهن و 450 کیلوگرم کک متالورژیکی نیاز است. کیفیت زغال سنگ تولیدی کشورمان پایین است و این موضوع مانع جلب توجه واردکنندگان خارجی می‌شود؛ از طرفی میزان زغال سنگ تولیدی کشورمان در حدی است که برای مصرف‌کنندگان داخلی کافی نیست و ایران در حال حاضر وارد کننده زغال سنگ است. گفتنی است تنها تولیدکننده فولاد به روش کک شو در ایران، ذوب آهن اصفهان است. ایران سهم چندانی از ذخایر زغال سنگ دنیا ندارد و سهم تولیدی زیر یک درصد از بازار جهانی را دارد. آخرین آمار منتشر شده از ایمیدرو نشان از رشد تولید و ارسال کنسانتره زغال سنگ به میزان 10 درصد دارند.

زغال سنگ طی یک سال اخیر روند رو به رشد چشم‌گیری داشته است، جالب توجه است که قیمت زغال سنگ متالورژی در حال حاضر بیش از دو برابر قیمتی است که کارشناسان در ابتدای سال پیش‌بینی کرده بودند. سؤالی که ذهن بسیاری از سرمایه‌گذاران را مشغول کرده، احتمال پایا بودن قیمت‌ زغال سنگ در این روند صعودی است که این یادداشت به پاسخ آن پرداخته است.

در حالی که طی چند سال گذشته شاهد سقوط قیمت زغال سنگ بودیم، سال جاری را با رشد چشمگیر قیمت این کالا طی می‌کنیم. عمده دلایل این رشد، محدودیت‌های تولید زغال سنگ در چین و تغییر سیاست این کشور در امر واردات، تقاضای بالای هند و کاهش تولیدات این کشور و سیاست‌های فدرال رزرو آمریکا در تغییرات نرخ بهره و پیرو آن رشد کامودیتی‌ها است. گفتنی است باران‌های سیل آسا در شمال چین و استرالیا - جایی که معادن کلیدی زغال سنگ کک شو در آن واقع شده - مزید بر علت شده و آسیب بیشتری به تولیدات و حمل و نقل این کالا وارد ساخته است. این موارد دست به دست هم داده‌اند و قیمت این کالا را در سال جاری با حدود 100 درصد رشد روبرو ساخته‌اند.

در حال حاضر ۶۸ درصد تولید فولاد جهان به کک وابسته است. زغال سنگ یکی از سوخت‌های مهم در جهان است. تولید و مصرف جهانی زغال سنگ هم اکنون در تسلط چین قرار دارد. چین به تنهایی نیمی از تولید و مصرف جهانی زغال سنگ جهان را در اختیار دارد. سایر تولیدکنندگان بزرگ زغال سنگ عبارتند از: آمریکا، هند، استرالیا، اندونزی، روسیه، آفریقای جنوبی، آلمان و لهستان. بزرگ‌ترین صادرکنندگان زغال سنگ در جهان را کشورهای اندونزی، استرالیا، روسیه، آمریکا، کلمبیا، آفریقای جنوبی و قزاقستان تشکیل می‌دهند.