ماموریت دولت و بخش خصوصی در توسعه معادن

به گزارش دنیای معدن، محمدرضا بهرامن در ابتدای این نشست به دستاوردهای سفر اخیر رییس جمهوری به اروپا پرداخت و اظهار کرد: در هیات همراه رئیس‌جمهور از بخش‌های معدنی و فولادی نیز حضور داشتند و سه نماینده از خانه معدن هم هیات را همراهی می‌کرد. در این سفر مشاهده کردیم که شرکت‌های خارجی مشتاقانه به معادن ایران فکر می‌کنند و گرچه اغلب قراردادهای بزرگ و دولتی منعتقد شد اما آنها حتی برای ورود به معادن کوچک هم تمایل دارند.

بهرامن با اشاره به اهمیت بازگشایی سوییفت در جذب سرمایه‌گذاری خارجی گفت: این مساله اتفاق خوبی برای بخش معدن است زیرا تاثیر مثبتی در این عرصه خواهد داشت. اما نباید فراموش شود اجرای برجام پایان رکود نیست و سال 2016 نیز این شرایط رکود و کمبود تقاضا ادامه خواهد داشت. با قطع سوییفت هزینه 10 درصدی به تولیدکنندگان متحمل شده بود که این هزینه با اتصال مجدد سوییفت حذف خواهد شد.

او با تاکید بر اینکه دولت باید زیرساخت‌های معادن را تقویت کند، گفت: در برنامه ششم توسعه، بهبود زیرساخت‌ها جدی گرفته شده و حتی در آن سهم صنعت و معدن 6 درصد در نظر گرفته شده است. اما برای تحقق آن باید نگاه‌های حاکم در بخش معدن تغییر کند تا بتوان در بسیاری از بازارها توان رقابت را داشته باشیم.

رئیس خانه معدن ایران با بیان اینکه در زمینه صادرات سنگ‌های تزیینی وزیر صنعت، معدن و تجارت با کارخانه‌های فراوری ایتالیا مذاکراتی انجام داده است، تصریح کرد: ایران قبل از محدودیت‌های سال‌های تحریم با اروپا مراودات بسیاری داشت اما محدودیت‌ها سبب شد صادرات‌مان به آمریکا قطع شود و مجبور شویم کالاها را غیر مستقیم به اروپا، آمریکا و کانادا صادر کنیم که همین امر ما را از توسعه عقب انداخت.

او افزود: متاسفانه اقتصاد ایران دولتی است و کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی سبب می‌شود درآمدهای معدنی را جایگزین درآمدهای نفتی در آینده کنیم. چرا که با نفت 20 دلاری نمی‌توان انتظار داشت کشور توسعه پیدا کند.

رئیس خانه معدن با اشاره به موانع جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در معادن گفت: دریافت حق انتفاع از معادن توجیه پذیر نیست و به همین دلیل در بودجه و برنامه ششم توسعه پیشنهادی مبنی بر حذف حق انتفاع را مطرح کرده‌ایم. الان می‌بینیم که سازمان ایمیدرو را برای توسعه تاسیس کردیم اما ابزارهای توسعه‌ای را از آن گرفته‌ایم!

او در آخر افزود: باید در فضای پسابرجام اولویت اصلی‌مان دسترسی به بازارها و تکنولوژی‌های جدید باشد و حتی از نگاه‌ها و افکار خوب مدیریت خارجی استقبال کنیم. نباید با تکرار اشتباهات گذشته باری دیگر بازارهای همسایه را از دست بدهیم.

در ادامه این نشست بهرام شکوری رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران به دستاوردهای سفر اخیر رییس‌ جمهوری به ایتالیا و فرانسه پرداخت و گفت: ایران در قراردهای جدید صرفا به دنبال خرید محصولات خارجی نیست و در راس اهداف خرید تکنولوژی و جوینت ونچر قرار گرفته است.

نایب رئیس انجمن سنگ‌آهن به وضعیت نامطلوب زیرساخت‌ها اشاره کرد و گفت: تفاهم‌نامه اکتشافی بین ایران و فرانسه برای توسعه اکتشافات معدنی کشور یکی از مهمترین دستاوردهای این سفر بود زیرا در این سال‌ها حوزه اکتشافات معدنی عقب مانده و حال باید از تجربیات فرانسه برای ارتقای فعالیت‌های اکتشافی استفاده کرد.

او افزود: باید تلاش شود به بهترین شکل سرمایه خارجی را در بخش معدن جذب کرد و برندسازی محصولات معدنی را مورد اهمیت قرار داد. سنگ‌های تزیینی ایران با بهره‌مندی از دانش شرکت‌های خارجی می توانند در دنیا صاحب برند شوند. در این سال‌های دیدیم که تولید سنگ تزیینی ترکیه 12 برابر اما تولید ایران 6 برابر شده است.

شکوری با بیان اینکه حق انتفاع باید به بخش معدن و توسعه چادرملو و گل گهر برگردد، گفت: برنامه‌ریزی بر مبنای اقتصاد معدن مهمترین عامل رشد این بخش است به همین دلیل باید کنسرسیوم‌ها و هلدینگ‌های صادراتی برای حل مشکل رقابت منفی در بازارهای صادراتی ایجاد شوند.

محمدجعفر صادقی‌پناه رئیس کمیته اکتشاف خانه معدن نیز در ادامه اظهار کرد: در فضای پسابرجام ایجاد ارزش‌ افزوده یکی از اهداف اصلی معدنکاران باید باشد زیرا با جایگزینی درآمدهای نفتی با معدن، بخش معدن در اقتصاد جایگاه ویژه و مهمی خواهد بود.

او با بیان اینکه باید نگاه‌ها در بخش معدن عوض شود و برنامه ششم توسعه ضرورت‌های این بخش را نادیده نگیرد، گفت: باید دولتمردان و رسانه‌ها تلاش کنند تا نگاه‌ها به فعالیت معدنی تغییر کند و چرا که تنها با این امر می‌توان به موانع موجود بر سر راه معدن و حتی اختلافات محلی مناطق معدن‌خیز کشور خاتمه داد.

رئیس کمیته اکتشاف خانه معدن ایران افزود: در ایران نیروی انسانی تحصیل‌کرده و توانمند بسیاری وجود دارد و باید از لغو تحریم‌ها به نحو احسن استفاده کرد و سرمایه‌گذاری‌ها را مدیریت کرد. از سویی بنگاه‌های معدنی قیمت تمام شده تولید خود را کاهش دهند تا صادرات مواد معدنی صرفه اقتصادی پیدا کند.

او تصریح کرد: اگر به بخش معدن بها داده شود و نماینده‌های مجلس با آگاهی بیشتری از مسائل قوانین را نگاه کنند. زیرا در زمینه اکتشافات معدنی بسیار عقب هستیم و استراتژی‌ جدیدی باید برای صادرات مواد معدنی تعریف کنیم. به عنوان مثال در حوزه صادرات سنگ‌های تزئینی نباید بازارهایی که پتانسیل صادرات را دارند از دست بدهیم و می‌توان با ایجاد ارزش افزوده در بازار رقابتی بیشتر از گذشته ورود پیدا کنیم. در آینده باید سرمایه صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی افزایش پیدا کند تا بخش خصوصی بیشتر بتواند از تسهیلات این صندوق استفاده کند.